Tarihçe
/Tarihçe/karayazi.jpg)
İlçe M.Ö. III ncü yüzyılda medeniyetin kurulduğu Aras nehri civarında Salyamaç, Yolgören ve Çelikli köylerinde bulunan tarihi eserlerden anlaşılmaktadır. İlçe Bayraktar köyü civarında kurulmuştur.Daha önce Bayraktar diye tanınan ilçemiz 1071 Malazgirt zaferinden sonra Anadolu ya ayak basan Selçuklu hükümdarı Alparslan’ın öncülerinden Bayraktar Han tarafından kurulmuştur.İlçenin adı buna izafeten Bayraktar olarak kalmıştır.Bayraktar isimi ile anılan Karayazı ilçesinde halen eskiden köy olan şu anda bir mahalle olan bir yerleşim yeri mevcuttur.
Karayazı ismi karla kaplı düzlük anlamına gelen kar yazı sözünden gelmektedir.Osmanlı döneminde Bayraktar köyü Hınıs Sancağına bağlı olarak kalmıştır.Cumhuriyetin ilanından sonra yörenin özelliği nedeni ile idari bütünlüğün sağlanması ve hizmetlerin genişlettirilmesi amacıyla T.B.M.M tarafından ilçe kurulmasına karar verilmiştir.
1937 yılında bu gün ,köprü köy ilçesine bağlanan Çullu köyünün bulunduğu yerde ilçe merkezi kurulmuştur.İki yıl sonra ilçe merkezi şu an merkez mahalle olan Bayraktar mahallesinin kuzeyinde hükümet konağı ve Jandarma Karakolu inşa edilerek buraya taşınmış ve Karayazı ismini almıştır.
Halk arasında “Karayazı “ismini şu olaydan aldığı yaygın olarak söylenmektedir. Anlatılan efsaneye göre ;Bir kış günü Tekman ilçesinden Bayraktar’a gelen düğün alayı dönüşlerinde kar fırtınasına tutulurlar.Kırk elli kişi oldukları tahmin edilen süvarilerin tümü bu fırtınada ölürler.Yalnızca gelin kurtulmuştur.Bu acı olay üzerine gelin “Karayazım,Karayazım,budur benim yazım;ben feleğe neylerim kış oldu güzel yazım” diyerek duygularını dile getirdiği söylenir.Ancak bunu teyit eden resmi bir belge yoktur.
Karayazı ismi karla kaplı düzlük anlamına gelen kar yazı sözünden gelmektedir.Osmanlı döneminde Bayraktar köyü Hınıs Sancağına bağlı olarak kalmıştır.Cumhuriyetin ilanından sonra yörenin özelliği nedeni ile idari bütünlüğün sağlanması ve hizmetlerin genişlettirilmesi amacıyla T.B.M.M tarafından ilçe kurulmasına karar verilmiştir.
1937 yılında bu gün ,köprü köy ilçesine bağlanan Çullu köyünün bulunduğu yerde ilçe merkezi kurulmuştur.İki yıl sonra ilçe merkezi şu an merkez mahalle olan Bayraktar mahallesinin kuzeyinde hükümet konağı ve Jandarma Karakolu inşa edilerek buraya taşınmış ve Karayazı ismini almıştır.
Halk arasında “Karayazı “ismini şu olaydan aldığı yaygın olarak söylenmektedir. Anlatılan efsaneye göre ;Bir kış günü Tekman ilçesinden Bayraktar’a gelen düğün alayı dönüşlerinde kar fırtınasına tutulurlar.Kırk elli kişi oldukları tahmin edilen süvarilerin tümü bu fırtınada ölürler.Yalnızca gelin kurtulmuştur.Bu acı olay üzerine gelin “Karayazım,Karayazım,budur benim yazım;ben feleğe neylerim kış oldu güzel yazım” diyerek duygularını dile getirdiği söylenir.Ancak bunu teyit eden resmi bir belge yoktur.
COĞRAFİ DURUM
Karayazı ilçesi ERZURUM iline bağlı bir ilçe olup ;Doğu Anadolu bölgesinin Yukarı Murat Van bölümünde yer almaktadır.İlçenin sınırları doğudan Ağrı ili Eleşkirt ve Tutak ilçesi ,Güneyde Erzurum Karaçoban ve Hınıs İlçeleri, Güney batısında Tekman ilçesi ,Kuzeyde Pasinler ve Horasan ilçesi ile çevrilidir. Yukarı ve Aşağı grit çizgileri , sağ, sol grit çizgileri arasında yer alır. Sıcaklık: Karayazı ilçesinin yaz aylarında En yüksek ısı 29.8.derece olarak tespit edilmiştir. En yüksek sıcaklık ortalaması 8.9 derecedir. En sıcak ay Ağustos ayıdır. En düşük sıcaklık ortalaması 5.46 dır En soğuk ay ocak ayı olup –15.3 derecedir.
Basınç: Karayazıda İlçesinde en yüksek basınç 591,8 mm., ortalama basınç 610 mm. Olup, basıncın düşük olduğu görülmektedir. Yükseklere çıkıldığında hava kürenin kalınlığı ve yoğunluğu azalmaktadır.
Rüzgar: Bölgede rüzgar kuzey yönlerinden esmektedir.
Nem: Nispi nem ortalaması %61'dir. İlçeyi etkileyen basınç merkezlerinin sık sık değişmesi, sıcaklığın fazla düşük olması nedeniyle nem aynı seviyede kalabilmektedir.
Su: Kar en erken Ekim ayı sonlarına doğru yağmaktadır. Mayıs ayı sonuna kadar devam eder. Kar örtüsünün ortalama kalınlığı 80 cm. olmakla birlikte bu kalınlık İlçe dışında 150 cm.ye kadar çıkmaktadır.
İlçede yılın 79 günü açık, 200 günü bulutlu, 86 günü ise kapalı geçmektedir.
Basınç: Karayazıda İlçesinde en yüksek basınç 591,8 mm., ortalama basınç 610 mm. Olup, basıncın düşük olduğu görülmektedir. Yükseklere çıkıldığında hava kürenin kalınlığı ve yoğunluğu azalmaktadır.
Rüzgar: Bölgede rüzgar kuzey yönlerinden esmektedir.
Nem: Nispi nem ortalaması %61'dir. İlçeyi etkileyen basınç merkezlerinin sık sık değişmesi, sıcaklığın fazla düşük olması nedeniyle nem aynı seviyede kalabilmektedir.
Su: Kar en erken Ekim ayı sonlarına doğru yağmaktadır. Mayıs ayı sonuna kadar devam eder. Kar örtüsünün ortalama kalınlığı 80 cm. olmakla birlikte bu kalınlık İlçe dışında 150 cm.ye kadar çıkmaktadır.
İlçede yılın 79 günü açık, 200 günü bulutlu, 86 günü ise kapalı geçmektedir.
EĞİTİM KÜLTÜR
İlçe merkezinde 1 lise, 1 Yatılı İlköğretim bölge Okulu, ve 2 ilköğretim okulu bulunmakta, ilçemize bağlı köy ve mezralarda ise 83 ilköğretim okulu ile toplam 87 okulda 229 derslikte 278 öğretmen ile 7.352 öğrenciye eğitim ve öğretim verilmektedir.
Zorunlu Eğitim imkanı olmayan ilçemize bağlı yerleşim birimlerinden 7 taşıma merkezine 11 yerleşim biriminden 271 öğrenci taşımalı sistemle eğitim ve öğretim görmektedir.
İlçemiz genelinde 1042 öğrenci hakkında sürekli devamsızlıkları nedeniyle bir kısmına yasal işlemler yapılmış, diğer kısmının ailelerle görüşülerek devamlarının sağlanması yönünde çalışmalar devam etmektedir. Okuma-yazma oranı ilçemiz genelinde % 80 olarak tespit edilmiştir.
İlçemiz Halk eğitim merkezi Müdürlüğünce, 1 halıcılık , 1 bilgisayar , 3 makine nakışı kursu ve 1 İngilizce dil kursu, 1 giyim, 9 birinci kademe okuma-yazma kursu, 1 ikinci kademe yetişkinler eğitimi kursu, 1 Üniversiteye hazırlık kursu(Mehmetçik Dersanesi) , olmak üzere toplam 18 kurs açılmış, bu kurslara 200 kursiyer kaydı yapılmış, bu kurslardan 18 kurs sonuçlanmış 118 kursiyer belge almıştır. Diğer kurs ve etkinlikler devam etmektedir.
1975 yılında hizmete açılan Karayazı İlçe Halk Kütüphanesi 3.860 ciltli ve 3.740 adet ciltsiz olmak üzere toplam 7.600 adet kitapla ilçemiz öğretmen evine ait bir salonda faaliyet göstermektedir. Hizmetin daha etkin ve verimli olabilmesi bakımından müstakil bir kütüphane binasına ihtiyaç vardır.
Zorunlu Eğitim imkanı olmayan ilçemize bağlı yerleşim birimlerinden 7 taşıma merkezine 11 yerleşim biriminden 271 öğrenci taşımalı sistemle eğitim ve öğretim görmektedir.
İlçemiz genelinde 1042 öğrenci hakkında sürekli devamsızlıkları nedeniyle bir kısmına yasal işlemler yapılmış, diğer kısmının ailelerle görüşülerek devamlarının sağlanması yönünde çalışmalar devam etmektedir. Okuma-yazma oranı ilçemiz genelinde % 80 olarak tespit edilmiştir.
İlçemiz Halk eğitim merkezi Müdürlüğünce, 1 halıcılık , 1 bilgisayar , 3 makine nakışı kursu ve 1 İngilizce dil kursu, 1 giyim, 9 birinci kademe okuma-yazma kursu, 1 ikinci kademe yetişkinler eğitimi kursu, 1 Üniversiteye hazırlık kursu(Mehmetçik Dersanesi) , olmak üzere toplam 18 kurs açılmış, bu kurslara 200 kursiyer kaydı yapılmış, bu kurslardan 18 kurs sonuçlanmış 118 kursiyer belge almıştır. Diğer kurs ve etkinlikler devam etmektedir.
1975 yılında hizmete açılan Karayazı İlçe Halk Kütüphanesi 3.860 ciltli ve 3.740 adet ciltsiz olmak üzere toplam 7.600 adet kitapla ilçemiz öğretmen evine ait bir salonda faaliyet göstermektedir. Hizmetin daha etkin ve verimli olabilmesi bakımından müstakil bir kütüphane binasına ihtiyaç vardır.
